“Ale o co chodzi…?!”
Skale modalne są jednym z najbardziej niezrozumianych tematów przez gitarzystów.
Jeśli również Ty nie do końca rozumiesz czym i po co są to ten artykuł odpowie na Twoje pytania.
Zaczniemy od najważniejszego…
Czym są skale modalne?
Skale modalne to ogólnie rzecz biorąc skale zbudowane na bazie skali durowej naturalnej / jońskiej (choć można budować też na bazie innych skal np. molowej melodycznej lub harmonicznej).
Skale modalne zbudowane na bazie skali durowej mają również inną nazwę: skale kościelne.
Przykłady w tym artykule oprzemy na skali C dur, która ma następujące dźwięki:
C D E F G A H C
Na gitarze możesz zagrać tę skalę w następujący sposób:
Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, aby dalej grać te same dźwięki tylko w kolejnych tzw. oktawach (ten sam dźwięk, tylko wyżej). Wtedy uzyskamy następujący diagram skali C dur:
Co by się stało, gdybyśmy zagrali te same dźwięki tylko zaczynając i kończąc na dźwięku D, a nie C?
Dźwięki wyglądałyby następująco:
D E F G A H C D
To jest właśnie skala dorycka D – pierwsza ze skal modalnych.
Pójdźmy krok dalej i zacznijmy od następnego dźwięku – E:
E F G A H C D E
To jest skala frygijska E.
Jakie mamy skale modalne?
Zaczynając w ten sam sposób od każdego dźwięku (tzw. stopnia) skali C dur uzyskamy 6 skal modalnych. Tabelka przedstawia ich budowę:
Jak więc widzisz, wszystkie te skale składają się z tych samych dźwięków.
Tak więc jeśli chodzi o materiał dźwiękowy to:
skala C dur (inaczej C jońska) = skala D dorycka = skala E frygijska = skala F lidyjska = skala G miksolidyjska = skala A eolska = skala H lokrycka
Logiczne pytanie jakie się nasuwa to: dlaczego nie używać tylko skali durowej skoro ma te same dźwięki co pozostałe skale modalne?
(UWAGA: Chcesz poznać wszystkie skale modalne? Kliknij TUTAJ i pobierz bezpłatny poradnik “7 diagramów skal modalnych”)
Czym różnią się poszczególne skale?
Różnica między skalami modalnymi nie tkwi w dźwiękach, ale ich rozmieszczeniu względem podkładu. Co mam na myśli?
Przeanalizujmy jeszcze raz skalę C jońską (durową):
C D E F G A H
Jeśli ponumerujemy kolejne stopnie tej skali to otrzymamy:
Teraz w taki sam sposób przeanalizujmy dźwięki jednej ze skal zbudowanych na bazie skali C jońskiej. Niech będzie to G miksolidyjska:
G A H C D E F
Tabelka przedstawia ponumerowane kolejne stopnie tej skali:
Po co to wszystko pokazuję? Uwierz mi, że ma to wszystko praktyczny sens i za chwilę zrozumiesz o co chodzi.
Praktyczny przykład
Wyobraź sobie, że improwizujesz do piosenki do której pasuje skala C jońska (C dur). Jeśli chcesz zakończyć solówkę to jaki dźwięk jest bezpiecznie zagrać jako ostatni?
Odpowiedź: C.
Dlaczego? Ponieważ 1. stopień skali jest dźwiękiem bez napięcia w stosunku do podkładu.
To w takim razie gdybyś improwizował do podkładu na bazie skali G miksolidyjskiej to na jakim dźwięku bezpiecznie skończyć?
Oczywiście G. Dlaczego? Ponieważ jest to pierwszy stopień skali.
I to jest właśnie odpowiedź na pytanie jaka jest różnica między skalami modalnymi skoro mają te same dźwięki.
Gdybyś w poprzednim przykładzie myślał, że grasz skalę C jońską, a nie G miksolidyjską to zakończyłbyś na dźwięku C, a nie G i zabrzmiałoby to bardzo źle.
Poniższy przykład muzyczny dobrze to ilustruje. Gram w nim dokładnie tę samą zagrywkę na skali G miksolidyjskiej i za pierwszym razem kończę na dźwięku G, a za drugim na C (tak jakbym myślał, że gram skalę C jońską).
Mam nadzieję, że teraz rozumiesz już różnice między skalami modalnymi.
Nie chodzi tutaj o materiał dźwiękowy (ponieważ składają się z tych samych dźwięków), ale o rozmieszczenie stopni skali i ich napięcie do podkładu.
Ten artykuł to oczywiście tylko wprowadzenie, a nie wyczerpujący kurs…
…ale mam nadzieję, że dzięki niemu rozumiesz już czym są skale modalne i skale kościelne (skale modalne zbudowane na skali durowej).
Jeśli masz pytania odnośnie skal modalnych to śmiało napisz w komentarzu poniżej. Napisz także jak Ci się podobał artykuł i na jakie inne tematy chciałbyś, abym przygotował lekcje.
(UWAGA: Chcesz poznać wszystkie skale modalne? Kliknij TUTAJ i pobierz bezpłatny poradnik “7 diagramów skal modalnych”)
